Türkiye
26 Ağustos 2022
Binalarda yangın riski her zaman mevcuttur. Birçok sebepten ötürü oluşabilecek olan yangın riski karşısında ise binanın güvenli bir şekilde tahliye edilmesi gerekir. Bu yüzden binalarda acil durum asansörleri yer alır.
Günlük olarak da kullanılabilen bu asansörler, yangın gerçekleştiği zaman itfaiyecilerin işini kolaylaştıracak özel bir donanıma sahiptir ve bu ihtiyaca göre tasarlanır. Hem daha güvenli bir seçenek sunan hem de can kaybının azalması için erişimi kolaylaştıran bu asansörlerin standart asansörlerden pek çok farkı bulunmaktadır.
İtfaiyeci Asansörlerinin Yapısı
Acil durum asansörü, bir diğer adıyla itfaiye asansörü yangın durumunda tahliyenin ve can güvenliğinin sağlanması gerekliliği esasından yola çıkarak dizayn edilir. Yangın durumunda bina içindeki katlar arasında hem itfaiye ekiplerinin hem de itfaiye ekipmanlarının hızlı bir şekilde taşınmasını, insanların tahliye edilmesini sağlar. İtfaiye asansörü aynı zamanda engelli bireylerin tahliye edilmesini sağlayacak bir donanıma da sahiptir.
Yangın asansörleri yangın merdivenlerinden farklı olarak, yalnızca tehlike anında kullanılan bir asansör tipi değildir. Bir tehlike olduğu zaman can güvenliğinin sağlanması adına daha fazla donanım barındırır ancak bunun dışında da katlar arasında yolculuk etmek için standart kullanıma da sahiptir.
Yangın asansörlerinin bu dizaynı 1980’li yıllarda gökdelenlerin inşa edilmesini de sağlamıştır. Çünkü bina yüksekliğinin 51,50 metreden fazla olduğu yapılarda en azından bir tane asansörün acil durum asansörü olarak kullanılması zorunludur.
Acil Durum Asansörleri Standartları
İtfaiye asansörleri günlük kullanımda rutin olarak faaliyet gösteriyor olsa da acil durumlarda yalnızca itfaiye ekipleri tarafından kullanılabilir. Böyle durumlarda itfaiye ekiplerinin özel denetiminde kullanılmak üzere ek koruma, kontroller ve sinyallere sahip şekilde tasarlanır. Yine bu sebeple güç kaynaklarının ve devrelerinin güvenilir olması, su ile temas etmesi halinde elektriksel donanımın zarar görmeyeceği şekilde geliştirilmesi gerekir.
İtfaiyeci asansörlerinde ki standartlar bu kadarla sınırlı kalmaz. Standartlar EN81-72: 2020 Avrupa yönetmeliği ile belirlenir. Bu yönetmelikte tüm asansörlerin yapımı ve kurulumu kapsamındaki tüm güvenlik kuralları yer alır. 72. Bölümde ise özel olarak itfaiye asansörleri ile ilgili kapsam belirtilir. Avrupa yönetmeliğinin haricinde ise bazı uluslararası standartlar da vardır ve bunlara da uyulması zorunludur.
Yapımı ve kurulumu için belirlenen belli başlı standartların yanı sıra bazı değişkenlere bağlı olarak görülebilen farklılıklar da mevcuttur. Bu farklılıklar bir yapı içinde kaç tane acil durum asansörü olacağını da belirler. Bu asansörlerin sayısı konum, boyut, hız, ulusal gereklilikler ve her ülkede farklılık gösterebilen yangınla mücadele çerçevesine göre belirlenir. Örneğin Almanya’da asansörün bina içinde aştığı mesafenin 22 metreyi geçmesi halinde itfaiye asansörünün olması zorunludur. Ancak Birleşik Krallık’ta yüksekliği 18 metreyi, derinliği ise 10 metreyi aşan binalarda acil durum asansörünün bulunması zorunludur.
Standart asansörlerin itfaiye asansörlerinin yerini alması beklenemez. Her şeyden önce itfaiye asansörleri itfaiye hortumlarının 50 metrelik mesafeye erişebilmesine olanak tanımalıdır. Bununla birlikte tüm ekipmanların rahatlıkla taşınmasını sağlayacak kabin genişliğine sahip olmalı ve kurtarma faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için de tavanında bir kapak barındırmalıdır. Bu dizaynların hepsi ihtiyaç duyulan hacim doğrultusunda belirlenen ölçülerle belirtilir ve asansörün tasarımı da bu ölçülere uygun şekilde yapılır.
İtfaiye asansörlerinin ayrıca bina hattı boyunca yer alan yangın sensörleri bulunur. Bu sensörler ısı ya da dumanı algıladıkları zaman hemen Yangın Söndürme moduna geçerler. Birinci modda asansör her katta durarak bina sakinlerini alır. Bununla birlikte sensörler çalışmayı durdurana kadar diğer katlardan gelen çağrılara da cevap vermez. İkinci modda ise acil durum asansörü manuel olarak çalıştırılır. Bunun için evrensel standarta sahip olan bir itfaiye anahtarı kullanılır. Bu anahtar ile kızılötesi sensörlerin hepsi devre dışı bırakılır ve tüm kontrolü itfaiye ele alır. Daha eski asansörlerde ise bu kontrol, kontrol panelinde bulunan bir anahtar ile ele alınır. İtfaiyeciler bütün kabin çağrılarını iptal eder ve kapılar kapanana kadar kapıyı kapatma düğmesine basılı tutar. Sonrasında ise istenilen kata gelinir ve kapılar açılana kadar kapıyı açma düğmesine basılı tutulur.
Kısacası; acil durum asansörleri diğer adıyla itfaiye, yangın veya itfaiyeci asansörleri olası bir yangın anında tahliyenin hızlıca yapılması ve yangının kontrolünün sağlanması için kritik öneme sahip bir dizi teknolojik donanımı olan birçok bina için yapımı zorunlu olan asansörlerdir. Projeleriniz için gerekli olan, TK Elevator Acil Durum Asansörleri ve diğer tüm asansör modelleri hakkında daha fazla bilgi almak için şimdi bizimle iletişime geçin.
